قۆڵ qoľ

قۆڵ ¹ /qoľ: ن:[ توێ] بازوو، باسک، بەووش، پیل، زەند، زەندک: نێوان ئانیشک و سەرشان، پانیەکێش. یەکێکە لە پەلەکانی بەشی سەرەوەی مرۆڤ بریتین لە دووباسک. لە خوارەوەی ملیان؛ واتا لەسەرشانیانەوە بەندە بە قۆڵیانەوە. کۆتاییی ھەر قۆڵێکی دەستێکە. مرۆڤەکان باسکەکان و دەستەکان بەکاردێنن بۆ ئەنجامدانی کارەکان و گرتنی شتەکان. ھەندێک لە گواندارە ڕەسەنەکانی تر باسکەکانیان بەکاردێنن بە مەبەستی جووڵانیان.[ ئینگـ : ]{ گیوی، ل، 714}. 

ووردەکاریییەکانی توێکاری ئێسکی قۆڵ

ئێسکی قۆڵ/êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: humerus ] 

سەری ئێسکی قۆڵ/serî êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: head of humerus ] 

ملی ئێسکی قۆڵ/serî êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: anatomical neck ] 

سەرپەری ئێسکی قۆڵ/êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: greater tubercle ] 

گرێی لێسێر/girêy Lêssêr: نتـ:[ توێ] گرێیەکە لەسەر پشت ملی قۆڵ، کە هاوشانە لەگەڵ گرێی کرێیاتەر.[ ئینگـ: lesser tubercle ] 

بنملی سەرقۆڵ/binmilî serqoľ: نتـ:[ توێ] دەکەوێتە نێوانی سەری سەرقۆڵ و قەدی قۆڵ.[ ئینگـ: surgical neck ] 

ئێسکی قۆڵ/êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: intertubercular sulcus ] 

ئێسکی قۆڵ/êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: crest of greater tubercle ] 

ئێسکی قۆڵ/êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: crest of lesser tubercle ] 

ئێسکی قۆڵ/êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ:  deltoid tuberosity ] 

ئێسکی قۆڵ/êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: medial supracondylar ridge ] 

ئێسکی قۆڵ/êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: lateral supracondylar ridge ] 

ئێسکی قۆڵ/êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: coronoid fossa ] 

ئێسکی قۆڵ/êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: radial fossa ] 

ئێسکی قۆڵ/êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: medial epicondyle ] 

ئێسکی قۆڵ/êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: lateral epicondyle ] 

ئێسکی قۆڵ/êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: capitulum] 

ئێسکی قۆڵ/êskî qoľ: نتـ:[ توێ]  [ ئینگـ: trochlea] 

قۆڵ ئێشە/qoľ êşe: نتـ:

1 – ھەڵگرتنی شتی قورس : خراپ ھەڵگرتنی كەلوپەلی قورس، ئەویش بە بەکارھێنانی تەنیا یەک قۆڵ، ڕێگای ھەڵگرتنی ھەڵە زۆر جار ئازار دروست دەکات لە ئێسکدا، لەبەرئەوە ھەڵگرتنی شتی قورس بە ھەردوو پەلی سەرەوە باشترە، جگە لەوەی دەبێت بەدەستەکان ھەڵبگیرێت نەک ھەڵبواسرێت بە قۆڵەوە. 

قۆڵتخ/qoľtix: ن:[ توێ][ ئەردە] بنهەنگل.{ گیو، ل، 715}. 

قۆڵ و قاچ/qoľ û  qaç: نتـ: چوارپەلی لەش. 

قۆڵ و قاچ بڕین/qoľû qaç biřîn: کتپ:

قۆڵ و قاچ شووشتن/qoľû qaç şûştin: کتن:

زارەوی تایبەت بە قۆڵ

بێقۆڵی/bêqoľî: نتـ:[ توێ] [ ئینگـ : Abrachia  ]

بێقۆڵی تەواو/bêqoľî tewaw: نتـ:[ توێ] تەواو بێ قۆڵی.[ ئینگـ : Abrachiatism ][ پەزیشکی، ل،  13]. 

چەوری قۆڵ/çewrî qoľ: نتـ: 

دەرزی دان لە قۆڵ/qderzî dan le qoľ: ن:

لاوازی قۆڵ/lawazî qoľ: نتـ:[ لاواز+ ی+ قۆڵ] کاتێک نەخۆش هەست بە لاوازی و سڕبوونی قۆڵ و قاچ بکات، لەوانەیە دەم و چاوی نیشانەی جەڵتەی لێ دیاربێت، وەک تێکچوونی هاوسەنگی و هەستکردن بە گێژی و کێشە لە رۆیشتن. 

ماسوولکەی قۆڵ/masûlikey qoľ: نتـ:[ توێ] 

ماسوولکەکانی قۆڵ/masûlikekanî qoľ: نتـ:[ توێ] 

ماسوولکەی سەرشانی قۆڵ/masûlikey serşanî qoľ: نتـ:[ توێ] بریتی یە لە سێ ماسوولکەی جیاواز وەک ( clacvicular part)، ( Acronial part)، ( spinal part) و بە نێو ئەم ماسوولکانەدا نێرڤی ( Axilbary Nerve C5, C6) و خوێنهێنەری ( Cephalic vein)[ ئینگـ : Deltoid] 

مەشقەکانی قۆڵ/meşqekanî qoľ: نتـ:

هۆکارەکانی سڕبوونی قۆڵی چەپ/hokarekanî siřbûnî qoľî çep: ن:

.

.

__________

قۆڵ ² /qoľ: ن:[ لە ڕووی بەکارهێنانەوە ] 

قۆڵەوان/qoľewan: نتـ:[ قۆڵ+ ئەوان] بازووەن، بازی وەن، بازووبەند، قۆپ بەند : نوشتە و دوعایەکە بۆ مەبەستی جۆربەجۆر دەبەرگی چەرکی دەکەن و لە بازووی دەبەستن.

قۆڵبەست/qoľbest: نفا:[ قۆڵ+ بەست( بەستن)] ئەو کەسەیە قۆڵی بەندییان لە پشتەوە دەبەستێت. بەندییەکە لە پشتەوە هەردوو قۆڵی بەسترابێت. 

قۆڵبەستران/qoľbestiran: کتپ:[ کارابزر]

قۆڵبەستراو/qoľbestiraw: ئانفا:

قۆڵبەست کردن/qoľbest kirdin: کتپ:[ قۆڵبەست+ کردن] بەستنی هەردوو قۆڵی گیراو و بەندی لە پشتەوە بۆ ئەوەی ڕانەگا. 

قۆڵبەست کردنی/qoľbest kirdinî: نتـ:[ قۆڵبەست+ کردن+ ی] بەستنی هەردوو قۆڵی بەندی لەپشتەوە.  

قۆڵبەستن/qoľbestin: کتن:

قۆڵبەند/qoľbend: نتـ:[ قۆپ+ بەند] بازووەن، بازووبەند، بازی بەند، بازیوەن، قۆپەوان، قۆڵبەست : ئەو جۆرە بازنەیە کە لە بازوو دەکرێت.

1 – جوورە خشڵێکی ئافرەتانە لەژێر یان لەسەر جلکانەوە لەقۆڵ دەکرێت، وەکو بازنە وایە لە زێڕ و زیو دروست دەکرێت. 

:: قوڵبەندی باڵ. 

2 – نوشتە و دوعایەکە بۆ مەبەستی جۆربەجۆر دەبەرگی چەرکی دەکەن و لە بازووی دەبەستن.

قۆڵبڕ/qoľbiř: ئانفا:[ قۆڵ+ بڕ( بڕین)] ده‌سبڕ، فه‌نده‌كباز، ‌‌ساخته‌چی :.[ ئینگـ : Fraud].

قۆڵبڕان/qoľbiřan: ئانفا:[ قۆڵ+ بڕان] [ ئینگـ : ]

قۆڵبڕاندن/qoľbiřandin: ئانفا:[ قۆڵ+ بڕاندن] [ ئینگـ : unfair price or rate]

قۆڵبڕین/qoľbiřîn: ئانفا:[ پپ][ قۆڵ+ بڕین] [ ئینگـ : rip off ، to steal, cheat or swindle].

قۆڵبڕی/qoľbiřî: نتـ:[ قۆڵبڕ+ ی] 

1 – ده‌سبڕی، فه‌نده‌كبازی، ‌‌ساخته‌چێتی.[ ئینگـ : Fraud].

2 – هه‌ڵه‌‌خه‌رجی پاره یا سامانی که‌سێکی تر، دزینی ناوزڕاندن، به‌دناوکردن، تۆمه‌ت، سووکایه‌‌تی پێکردن.[ ئینگـ : Defamation].

قۆڵپێچ/qoľpêç: ن:

قۆڵپێچ کردن/qoľpêç kirdin: ن:

قۆڵدرێژ/qoľdirêj: ن:

قۆڵکورت/qoľkurt: ن

قۆڵهەڵکردن/qoľheľkirdin: کتپ:

قۆڵهەڵماڵین/qoľheľimaľîn: کتپ:[ قۆڵ+ هەڵماڵین]

.

.

___________

قۆڵ ³ /qoľ: ن:[ کباک] هێچک.

1 – جوورە عەرەبانەیێکی بێ پێچکە، چشتی قورسی پێدەکێشن.

2 – بازەوان( فە) : داری ئەملا و ئەولای عەرەبانەیە.

.

.

_________

قۆڵ 4 /qoľ: ن:

1 – تیرە، جووم : دەستەیێک لەمەردم.

2 – ڕێگا، هەندێک.

3 – [ ئەردە] چشتی ئەستوور، توور _ توویر.

4 – هەریم، ناوچە.

5 – [ سەز] بەرە. [ ع : محور، محاور]. 

قۆڵقۆڵ/qoľqoľ: ئانتـ:[ قۆڵ+ قۆڵ] دەستەدەستە، چین چین. 

قۆڵی موکریان/qoľî mukiryan: نتـ: ناوچەی موکریان.

قۆڵکە/qoľike: ن:[ خوار] باسترومەی ترۆزی قوپکە : ترۆزی قاش دەکردێت و ترش و سماقی بەسەردا دەکرێت، لەگەڵ دۆشاوی تەماتەو رۆن و خوێ دا لێدەندرێت.

قۆڵهنگ/qoľhing: نتـ: [ ئینگـ : crane ،bird]

ئاسه‌ری قۆڵ/aserî qoľ: ئانتـ:[ ئاسەری+ قۆڵ ] به‌رده‌سته‌، گیرۆده‌ی بێ ده‌سته‌ڵات، ژێرده‌سته‌.

سەرەقۆڵ/sereqoľ: ن:[ سەرە+ قۆڵ] تکباڵ( فە). 

سەرقۆڵ/serqoľ: نتـ:[ سەز][ سەر+ قۆڵ][ ع : آمر المحور].  

.

.

.

.