میوە/mîwe: ن:[ ڕوو] بەر، فێکی _ فێقی : بەری هەر ڕووەکێکە کە ڕووەکەبەردارەکان دەیگرن. بەری میوە گۆشتنی ناووکداروە بۆ خواردن دەشێت. جیاکردنەوەی جۆرەوکانی میوە بەشێوەی جێژی شیرینی و ترشی و مزری جودادەکرێنەوە. میوە ڕێژەیەکی بەرچاو لە ئاو لەخۆ دەگرێت. هەروەها شەکری فریتۆزی تێدایە.[ ئینگـ: Fruit][ ئینگـ: pome]{ سەلاحەدین، ل، 666}{ خاڵ، ل، 464} 

     هەندێک لە جۆرەکانی میوە

:: ئاناناس، ئاڤۆکادۆ، بەهێ، پرتەقاڵ، ترێ، تورنج، توو، خۆشداکەنە( کلێمێمتین)، خورما، خورمالوو، زەبەش، زەردەلوو، زەیتوون، سێب _ سێڤ _ سێو، شەمامە، شلێ( فراولە)، شامی( شووتی)، قەیسی، قۆخ، کاڵەک( گندۆرە)، کیڤی، گرێپ، گێلاس، لالنجی، لیمۆ، مانگۆ، مۆز، نارنج، هەرمێ، هەڵووژە _ هەڵووژەی ڕەش، هەنار، هەنجیر

میوەجات/mîwecat: ن:[ ڕوو] بەری دارانە وەک زەردەلوو، هەلووژە، قۆخ …هتد.{ گیو، ل، 868} 

میوەچاندن/mîweçandin: کتپ:[ ڕوو] چاندنا میوە یان فێکی، میوەپێگەکاندن.[ ئینگـ: pomiculture]

میوەزان/mîwezan: ن:[ ڕوو] فێکیزان( باد).[ ئینگـ : pomologist]

میوەزانی/mîwezanî: نچ:[ ڕوو] فێکیزانی : زانستی لە مەر پەروەردەکردنی میوە.[ ئینگـ: pomology]

میوەفرۆش/mîwefiroş: نفا:[ ڕوو] [ ئینگـ: Fruiterer , fruit seller]

میوەفرۆشتن/mîwefiroştin: کتپ:[ ڕوو][ میوە+ فرۆشتن]

میوەگەنان/mîwegenan: نتـ:[ کات] مانگی ڕەزبەر : مانگی تەمووز کە سی و یەک ڕۆژە.{ خاڵ، ل، 464} 

میوەهات/mîwegenan: نتـ: میوەجات : گەلێ جۆر لە میوە.{ هەنبانەبۆرینە، ل، 846}.  

میوەی پێشيدار/mîwey pêşîdar: نتـ:[ ڕوو].[ ئینگـ: Drupe]

میوەی ترش/mîwey tirş: ئانتـ:[ ڕوو] میوەی نەگەییو. 

میوەی جاک/mîwey cak: نتـ:[ ڕوو] درەختێکە بەرەکەی لەبەری کەبان دەچێت، گرنج گرنج و سەوزە.  یەک دانە لە بەرەکەی کێشی دەگاتە ٨٠ کیلۆ.[ ئینگـ: Jack fruit]{ کەمالنامە، ل، 933}

میوەی مزرەمەنی/mîwey mizremenî: نتـ:[ ڕوو] شلۆر. [ ئینگـ: Citrus]

میوەی نیمچە ووشک/mîwey nimçe wuşik: نتـ:[ ڕوو] جەرمە، زۆردە.[ ئینگـ: Halfdryfruit , Semidryfruit]

میوەی نیوەگەییو/mîwey nîwe geyîw: نتـ:[ ڕوو] باکۆفە، زرک، کرجوکاڵ.[ ئینگـ: Unripefruit]

میوەی وەریو/mîwey werîwe: ئانتـ:[ ڕوو] لەداربووە وە. 

میوەی ووشککراوە/mîwey wuşik kiraw: نتـ:[ ڕوو] چیرک، زەردەلە وەک لەتکە قۆخ، مێوژی ترێ.[ ئینگـ: Dry fruit]

میوەیی/mîweyî: ئانتـ:[ ڕوو][ میوە+ یی] [ ئینگـ: pomological]  

         

تڵپەسێو/tiľpe sêw: نتـ:[ تڵپە+ سێو].[ ئینگـ: pomace]

سێڤی/sêvî: ن:[ ڕوو] میوەی ناووکدار.[ ئینگـ: pomaceous]

سێڤی/sêvî: ن:[ ڕوو] دارسێڤی.[ ئینگـ: pomiferous]

.

.

.

.