گر/gir: ڕەگ:[ گر _ گرت( گرتن)]
گرتن/girtin: کتن:[ ماف] گرتەی( هـ). گرن، گیران.
1 – دەسبەسەرکردن.[ ئینگـ: Apprehend ,detain ,detention].
2 – بەرزەفت کردن.
3 – ڤەبەستی.[ ئینگـ: detaining]
بگرن/bigirin: ف:[ گرتن] بگیرا( هـ)
| ڤاڤێرکردنی چاوگی گرتن لەگەڵ جێناو دا | ||||||
| کەسی یەکەم | کەسی دووەم | کەسی سێیەم | ||||
| تاک | کۆ | تاک | کۆ | تاک | کۆ | |
| ڕابردووی دوور | گرتبووم، گردبووم | گرتبوومان | گرتبووت | گرتبووتان | گرتبووی | گرتبوویان |
| ڕابردووی نزیک | گرتم ، گردم | گرتمان، گردمان | گرتت، گردت | گرتتان ، گردتان | گرتی، گردی | گرتیان |
| بەردەوام | دەمگرت، دەمگرد | دەمانمگرت | دەتگرت | دەتانگرت | دەیگرت | دەیانگرت |
| ڕانەبردوو | دەیگرم | دەیمگرین | دەیگری | دەیگرین | دەیگرێ | دەیگرن |
| مەرج | بمگرتبایە | بمانگرتبایە | بتگرتبایە | بتانگرتبایە | بیگرتبایە | بیانگرتبایە |
| داخواز / پرسیار | بیگرم | بیگرین | بیگریت | بیگرن | بیگرێت | بیگرن |
دەیگری/deygirî: ف:[ وەرزش] [ ئینگـ: get hold of]{ عاسی فاتح وەیس، ل، 130}
گرتنەئامێز/girtine amêz: کتپ:[ گرتن+ ئە+ ئامێز] نیای وەرە( هـ)، خستنەناوئامێز.
گرتنەبەر/girtine ber: کتن: ڕۆیشتن بەرەو.
گرتنەپێش/girtine pêš: کتن: وەک نیاز، مەبەست یان کارێک.
گرتنەسەر/girtine ser: کتن: سەرگرتنەوە، یان دینتنەوەی تشتی دزراو.
گرتنەمل/girtine mil: کتن: پەیماندان.
گرتنەناو/girtine naw: کتن: گەمارۆدان.
گرتنەوە/girtin: کتن: وەک دەرمان گرتنەوە یان دووبارەفرتنەوەی بەڕەڵابوو.
گرتنەوەی پارسەنگ/girtin: کتپ:[ فیز] پارسەنگگرتنەوە : گرتنەوەی پارسەنگی دەفرێكی بۆش كە لە تایەكی تەرازوودا دانرابێت بۆ دەركەوتنی قورسایی دەفرەكە.
گرتوو/girtû: نتـ:[ گرتوو( گرتن)+ خانە] بەندی، گیراو، گراو، زیندانی،
گرتووخانە/girtûxane: نتـ:[ گرتوو( گرتن)+ خانە] بەندیخانە، زیندان، گرتیخانە.[ ئینگـ : Prision, Gaol, Jail]
گرتی/girtî: ئانتـ: بەندی، گیراو. [ ئینگـ : detainee , detained]
گرتیخانە/girtîxane: نتـ:[ گرتی+ خانە] بەندیخانە، گرتووخانە.
ئارام گرتن/aramgirtin: کتن:
ئاوهه‌ڵگرتن/awheľgirtin: کتن:[ کشت][ ئاو+ هه‌ڵ+ گرتن]
1 . جۆگه سازکردن، بۆ ئاو هێنانه سه‌رزه‌وی له‌سه‌رچاوه‌ڕا
:: کوێخا مارف خه‌ریک بوو ئاوی هه‌ڵده‌گرت.
2 . هه‌ڵمژین و ئاوتێ کۆبوونه‌وه.
ئه‌ڵگرتن/eľgirtin: كتپ:[ كهـ][ ئه‌ڵ+ گرتن]
1 . هه‌ڵگرتن.
:: ئه‌و بوخچه ئه‌ڵگرد.
2 . ره‌دوو بردن
:: به‌رزوو دێوه‌تێ ئه‌ڵگرت.
3 . كی نازی ئه‌ڵگرێ؟.
4 . په‌سه‌ندكردن
:: چوین خودا له باتی چه‌وی ئه‌ڵگرێ.
5 . من به‌شه‌گه‌ی ئه‌و ئه‌ڵگرم. ( زیان هه‌ڵگرتن).
6 . به‌رزكردنه‌وه
:: تووزێ ده‌ست ئه‌ڵگر.
7 . شت هه‌ڵگرتن
:: ئازووقه ئه‌ڕا زمسان ئه‌ڵگرت.
8 . شوێن پێ كه‌وتن
:: شوونی پڕی ئه‌ڵگرتن تا وه‌ماڵ.
9 . كردنه‌وه
:: وه‌بسمارێ قاپیه‌گه ئه‌ڵگرت.
10 . ده‌ستكه‌وت
:: مانگێ نزیكه‌ی سه‌ت دینارێ ئه‌ڵگرێ.
باڵگرتن/baľgirtin: کتن:[ باڵ+ گرتن ] ئەیڵێن، فڕین : بۆ بێچووی مه‌لێک ده‌گووترێت که تازه بتوانێت بفڕێت.
بەئاگرڕاگرتن/beagirřagirtin: كتن:[ بە+ ئاگر+ ڕاگرتن] بەئاوورڕاداشتن.
بەچەتاڵ گرتن/beçetaľ gitrin: کتن:[ بە+ چەتاڵ+ گرتن]
1 . بەچنگاڵ گرتن.
2 . بەقولاب گرتن.
بەدزی گوێ لە قسەی خەلک گرتن/ik be dizî gwê le qisey xeľ girtin: كتپ:
بەرگرتن/bergirtin: كتن:[ بەر+ گرتن]
1 . بەردان، بەرهانین، هاتنەبەر، هێنانەبەر.
2 . بەربەرستكردنی شتێک. بەری ئەو ئاوەیا ئەوڕانەبگرە. هاتنەبەری دەرخت.
3 . ئاووسبوونی گیاندارێک كە مرۆڤ نەبێت.
4 . بەندكردن و ژێرچەپۆک بوون. پێشگرتن.
بەرلێگرتن/berlêgirtin: كتپ: پێش لێگرتن.
بەسەرەوەگرتن/beswewe girtin: كتن:[ بەسەر+ ئەوە+ گرتن ] گرتنی پیاوێكی بێگانە بەسەرژنێكەوە.
بەسەرداگرتن/beserdagirtin: كتپ:[ بەسەردا+ گرتن] زەوت كردن، دابڕكردن، داگیركردن.
بەسەرزمانەوەگرتن/beserzimanewegirtin: كتن:[ بەسەر+ زمان+ ئەوە+ گرتن] زۆرگوتنەوەی قسەیەك، باسێك یان گۆرانیەك.
بەسەرگرتن/besergirtin: كتن:[ بەسەر+ گرتن] پەیداكردن، تووشی گوومبوون.
بەسەرگرتنەوە/besergirtinewe: كتن:
:: ئۆكسجین لە فلانە كارلێک كردندا هایدرۆجین بەسەرگرتەوە.
:: میلـلەت كە هۆشی كرایەوە، وەمافەكانی خۆیی بەسەردەگرێتەوە.
1 . دۆزینەوەی وولاغ و ئاژەڵی وون بوو
:: بزنەكەمان لای فیساركەس بەسەرگرتەوە.
2 . تێ هەڵچوونەوە لە گوفتارێك یان كردارێك لەتووكەوەبۆ تەواوكردنی
:: قسەكەم بەسەرگرتەوە.
بەسەریەوەگرتن/beseryewegirtin: كتپ:[ بەسەر+ ی+ ئەوە+ گرتن] گرتنی پیاوێكی بێگانە بە سەر ژنێكەوە.
بەکۆیلەیی گرتن/bekoyleyî girtin: کتپ:[ بە+ کۆیلە+ ئیی+ گرتن] کردنەبەندە.
بەهێندگرتن/behêndgirtin: کتن:[ بە+ هێند+ گرتن] بەهەندگرتن : بەچاوی حورمەت و قەدەر تەماشای کەسێ کردن، گرنگی دان بەکەسێ یان شتێک.
بڕیاری گرتن/biryarî girtin: کتن:[ ماف دەسبەسەرکردن. [ ئینگـ : Arrest warrant].
بنەچەی لەبەرگرتنەوە/binečey lebergirtinewe: نتـ:[ بنەچە+ ی+ لەبەرگرتنەوە][ ئینگـ : origin of replication]
بۆگوێ گرتن/bogwêgirtin: کتن: بۆ ژنەفتن.
پاداگرتن/padagirtin: كتپ:[ پا+ دا+ گرتن] پێداگرتن، سووربوون لەسەركارێك.
پەیوەندی گرتن/peywendîgirtin: کتن:
پێ گرتن/pêgirtin: کتن:
تێ گرتن/têgirtin: کتن:
جووتگرتن/cûtgirtin: كتپ:[ جووت+ گرتن]
1 . چاتێن، بەپیت كردن _ پیتێن، تەلقیح كردن، چات کردن.[ ئینگـ: Fertilization]
2 – پێكگەیشتنی نێر و مێیە (گان).
جووتگرتنی ئالوگۆڕ/cûtgirtinî aľûgoř: نتـ:[ جووتگرتن+ ی+ ئاڵوگۆر] بەپیت کردنی ئاڵوگۆر.[ ئینگـ: Sexual conjugation , isogamy]
جووتگرتنی دەرەوەیی/cûtgirtinî dereweyî: نتـ:[ جووتگرتن+ ی+ دەرەوەیی] وەک لە هەندێک گیانداراندرا ڕوودەدارت، بۆ نموونە لە بۆق.[ ئینگـ :External Fertilization]
جووتگرتنی ناوەوەیی/cûtgirtinî naweweyî: كتپ:[ جووتگرتن+ ی+ ناوەوەیی] بریتییە لە یەکگرتنی سپێرمی نێرینە و هێلکەی مێیینە وەک لە گیاندارە شیردەرەکان، خشۆکەکان، هەندێ جۆری باڵندە و ماسی ڕوو دەدەن.[ ئینگـ : Internal Fertilization]
جێنەگرتن/cênegirtin: کتپ:[ جێ+ نە+ گرتن] شوێن نەگرتن.
خووپێکەورگرتن/xûpêkewe girtin: کتن:[ خوو+ پێکەوە+ گرتن] هۆگری يەکتربوون.
خۆگرتن/xogirtin: كتپ: خرجاندن( کباک).
داگرتن/dagirtin: کتن:
دەست گرتن/destgirtin: کتن:
دەستڕاگرتن/destřagirtin: كتن:[ دەست+ ڕاگرتن]
1 . ڕاوەستان.
2 . مسەباگرتن : سەبرکردن.
ڕاگرتن/řagirtin: کتپ:[ ڕا+ گرتن]
1 . پەكخستن، دوواخستن، دەستبەسەرکردن، ڕاوەستاندن، ڤەچڤاندن.[ ئینگـ : Arrest]
2 . [ ماف] ده‌ستبه‌سه‌ری، گلدانه‌وه : بەندكڕدنی چشت یا كەس لەسەڕ ڕێگا. [ ئینگـ : Detention].
3 . بەخێوكڕدن، پەڕوەڕدەكڕدن.
ڕەخنەگرتن/řexneogwêgirtin: کتن:
ڕەخنەلێگرتن/řexine lêgirtin: كتپ:
ڕۆژووگرتن/řojûgirtin: کتن:
ڕێزگرتن/řêzgirtin: کتن:
سەرگرتن/sergirtin: کتن:
سەرەگرتن/seregirtin: کتن:
کەڵەشاخ گرتن/keľeşaxgirtin: کتن:
کەڵک وەرگرتنی خراپ لە دەسەڵات/keľik wergirtinî xirap le deseľat: نتـ: [ ئینگـ: Abuse of power]
کرێ گرتن/kirêgirtin: کتن:
گوێ گرتن/gwêgirtin: کتن: گوهـ گرتن( کباک).
لەباوەشگرتن/lebaweşgirtin: کتن:[ لە+ باوەش+ گرتن] بەسینگەوەنان، لەئامێزنان .
:: لەباوەش گرتن و لەخۆگرتنی منداڵ لەلایەن دایک و باوکەوە، دەبێتە هۆی زیادبوونی زیرەکی و گەشەکردنی سروشتی منداڵەکە.
:: یەکێ لە سوودەکانی لەباوەش گرتن هەستێکی خۆش دەبەخشێت و هەستی تەنیایی ناهێڵێت.
لەبەرگرتنەوە/lebergirtinewe: نتـ:[ لە+ بەر+ گرتنەوە] قۆپی _ کۆپی. [ ئینگـ : Copy]
لێگرتن/řězlêgirtin: كتپ:[ ڕێز+ لێگرتن] پایەبەرزی بۆ نواندن.
لێگرتنەوە/lêgirtinewe: كتپ: وەک وەرگرتنی نەخۆشی، وەستان لە یارمەتی دان.
لێگیران/řězgirtin: کتپ:
لێنەگرتن/lênegirtin: كتپ: پێنەدان.
لێوەرگرتن/lêwergirtin: كتپ:
ماسی گرتن/masîgirtin: کتن:
مافی لەبەرگرتنەوە/mafî lebergirtinewe: نتـ:[ ماف][ ماف+ ی+ لەبەرگرتنەوە] مافی چاپ، مافی نووسەر، مافی دانەر. [ ئینگـ : Copyright]
نیشانەگرتن/nîşanegirtin: کتن:
هەڵگرتن/heľgirtin: کتن:
هونەری چێژوەرگرتن/hunerî çêjwergirtin: نتـ:[هونەر][ هونەر+ ی+ چێژ+ وەرگرتن][ ئینگـ : art of charms].
وێنەگرتن/wênegirtin: کتن:
یەکگرتن/yekgirtin: کتن:[ یەک+ گرتن] هەڤدان.
یەکگرتنی کیمیایی/yekgirtinî kimyayî: نتـ:[ کیمیـ] یەکگرتنی دوو یان پتر ماددەی کیمیایی بەڕێژەیەکی کێشی جێگیر بۆ پەیداکردنی چەند ماددەیەکی نوێ.
.
.
.
.