[ ماف] [ ماف] ماف و داد. 



 ئابوونە   ئاقار  ئالاز  ئاگادارکردنەوە بۆ دادگەری کردن ئامۆژگاریکەری دەستووری    ئامادەنەبوون لەبەردەم دادگا دا  
        ئاگربەست  ئەرکی یاسا      
 ئه‌بووقات  ئەدڤۆکات   ئەندامی لێژنەی یاسادانان  ئەندامی دادگای هەرێم ئەندامی پەرلەمان  ئەندامی نەگۆڕ   ئەنقەست
      ئەنجوومەنی یاسادانان ئەسپاردەی یاسا  ئه‌ڵوژانن    ئه‌ڵوژاندن  
           ئینساف    

.

 باج    باجی موڵک     بانگهێشت  باو بازرگانی کردنی نایاسایی  باجی نایاسایی
 بەئەنقەست  بەرابەری  بەتاوان  بەخەتا   بەرتیل  بەرتیلدان  به‌ر‌ڤێدرن    بەزە
 بەبێ مز بەبێ کاڵەدڕانە  بەگرتدان بەتاوانەوە گیراوە  بەسووچ  بەموڵک کردن بەهێند وەرنەگرتنی یاسا بەڵگەی یاسایی
 بەهاناوەگەیشتوو   بەهاناوەهاتوو  بەهاوارەوەچوون  بەهاوارەوەچوو  بەدکارکردن  بەزەکەر  بەزەکاری  بەرپرسیار
 بەدەستی بەستراو   بەناهەق تۆمەتی درایە پاڵ  بەسەرتاوانەوە گیراوە بەپێی یاسا  بەپێی یاسا جووڵانەوە بەربەستی یاسایی بەڵگەی فەرمی
  به‌ندی یاسا به‌هۆی دەقی یاساییەوە بەیاساکردن ب زاگۆنی کرن بەیاسایی بەفەرمی بەپێی یاسا و ڕێسا   بەزاندنی یاسا
 بەخشین            
             
 بڕیە  بژاردە  بژاردن  بژاردنەوە  بژاردن بەپێی ڕێککەوتن  بژاردن بەهۆی دواکەوتنەوە  بژاردنی زیان  بژاردنی زیانی جەنگ
 ببژێر بژار  بڕیاری تاوانبار کردن بڕیاری دادگا بژارکەر  بژارە  بژارکردن بڕگە
   بڕیاری تۆمەت پێکردن    پسپۆری یاسا   بڕگەی یاسای لەگرێبەستی دڵنیایی  
   بنار    بنەچە  بنەچە لەناوبردن  بنەمای تۆمەتبارکردن  بنواشە  
     بۆبژاردن  بۆڵەبۆڵکەر  
 بوختان
       
 بێتاوان  بێتاوانی  بێتاوانی خۆی سەڵماند  بێجەوریی  بێستەمیی   بێسووچ  بێگوناه  بێ گوناهی
 بێماف  بێ موڵک بێ یاسا
   

.

 پاپی  پاراگراف   پاڕانەوە پارەی یاسایی   پارێزه‌ر  پاڕەی ڕەوا   پاڕێزەری یاسایی
پاساوی یاسایی
   پاکانە          
 پەڵاتە   پەیوەندیدار پەیڕەوی یاسا په‌سه‌ند کردنی یاسا
پەسەندکراو      
   پەیمانی بەدەستەوەدانی تاوانباران    
   پشت ئەخت   پەیمان پشتڕاستکردنەوە بە بەڵگەیەک  پشت نەغد پشکێنەری یاسایی  پاککرنا نەژادی  
پوختەی بڕیاری دادگا
              
پێشینە پێشینەی دادوەری پێشینەی یاسایی   پێبژاردن پێچەوانەی یاسا  پێداچوونەوەی یاسایی   پێدانان پێبژاردنەوە
پێداچوونەوەی دادگا
پێشێل کردنی ئاشکرا پێشێل کردنی بەشێک لە یاسا پێشنیاری یاسا پێشنیارێ زاگۆنێ      
            پیازەکردن  

.

 تاپۆکردنی موڵک    تانەدان لە دەست بوونی دادگا تاکی یاسایی        
 تاوان  تاوانەکانی شەر             
  تاوانبار  تاوانباربوون  تاوانباركراو   تاوانباركردن  تاوانباركردنی گوناهبار  تاوانبارێتی  تاوانباری  تاوانباری خۆکار 
 تاوان بژاردن  تاواندار  تاواندان  تاواندانەپاڵ  تاواندانەوە  تاواندەر  تاواندارێتی  تاوانداریی
 تاوانزان  تاوانزانستی  تاوانكار  تاوانكاری  تاوانكاریی  تاوانكاری سەرەکی   تاوانكاری كردن  تاوانكردن
 تاوانكەر  تاوان لەسەرشان هەبوون  تاوانناسی  تاواننەكردن  تاوان وەپاڵ دان  تاوانێتی  تاوانێکی ئاسایی  تاوانێکی بەردەوام
 تاوان كردنەو  تاوانی  تاوانی ئەنقەستانە  تاوانی بەئەنقەست  تاوانی بەرچاو  تاوانی بچووک  تاوانی پەیوەندیدار  تاوانی دارایی
 تاوانی زایندەگی  تاوانی سێکسییانە  تاوانی سەرەکی  تاوانی كاری  تاوانی كوشتن  تاوانی گەورە  تاوانی هاوبەش  تاوانی هەرزەکاران
 تاوانێکی ڕامیاری              
    تەمەنی یاسایی تەفسیری یاسا        
   تۆڵەستێن    تۆماری داواکاری موڵک        
 تۆمەت

 

 تۆمەتبار  تۆمەتباربوون  تۆمەتبارکردن  تۆمەت پێکردن  تۆمەت دانەپاڵ  تۆمەت پێکراو تۆمەت خستنەپاڵ
 تۆمەتی دزێتی درانەپاڵ              
   تۆمارکردنی سەنەدێکی یاسایی لە دەفتەری تۆماری فەرمی            

.

 جەورپرس  جەستەی تاوان   جینایەت  جەریمە  جورم  جەریمەبژاردن    
 جەورپرسی     جێبەجێ کردنی دادپەروەری  بنار جڤاتا یاسادانان جێبەچێکردنی یاسا      جینۆساید

.

 چاودیت   چاودێری یاسایی

.

               
 حوکمی ڕەوا  حەوانەوەی تاوانباران            
              حوکومەتی یاسا

.

 خەتاكردن    خاوەن موڵک    خاوەنێتی  خاوەنێتی سەربەست خۆگرتوو  
 خەرجییەکانی دادگایی کردن  خوویسووچ   خەتاداری          خوەییتی
 خوێندار  خەتا    خێزاننامە   خستنەسووچ خاوەن یاسا  خووەی سووچ  

.

 داد   دادئافەرید  داددروستکردن  دامەزراندنی داد.   دادبەر  دادبەرەی  دادبردن  دادبینی
 دادپەرس  دادگەر  دادڕەس  دادپرس  دادپرسی  داد و بێداد   داد و فوغان  دادوڕۆ
      داددیتن  دادپاک  داددان   دادوهاوار  كڕووزانەوە
  کاربەدەس،  یارمەتی دەر   ڕزگارکەر  دادڕەسی  داد و فریاد  دادبین  دادبینین    دادبینی 
 دادپەرستی دادپەروەری  دادپەرستی  دادپەروەر  دادگەر  دادگێڕ  خاوەن داد  دادپەروەرانە    دادپەرستن
 دادوەری  دادڕەس  داددیتی،  دادپرسی  دادوەرانە    دادپەرستانە،  دادپەروەراندن  دادبەر
دادوەری یاسایی              
             دادپرسین  داد پرسدادیاریانە یاری
  دادخوا  دادادپەرستی
 دادپرس دیاری گشتی  دادپرسای  دادپرسین  دادپرستەی  دادپرسی 
   دادخواز  دادخوازتن  دادخوازی  دادخوازینامە  دادخواست  دادخواستن دادخوازتن 
 دادسەندن   دادستان  دادستێن   دادڤان  دادڤانی  دادکار  دادکردن  دادخوایی
 دادگەهی کرن  دادگا  دادگای بەرایی ( خواروو  دادگای تێهەڵچوونەوە  دادگای باڵا  دادگای پێداچوونەوە  دادگای خواروو  دادخوایی کردن،
 دادگای داخراو  دادگای سەربازی    دادگەی سەربازی  دادگای کارگێڕی  دادگای مڵک  دادگای ده‌وڵه‌ت  دادگای زه‌وی‌ و زار دادگای پێداچوونەوە
 دادگای نائاسایی  دادگای نەوجەوانان  دادگای هانابۆبردن  دادگای هەرێم  دادگایی کردن  دادگایی کردنەوە  دادگایی نەکردن  لیستەی دادگا
 تۆماری داوایی  هۆڵی دادگا  دادگە  دادگەر  دادپرس  دادپەروەر  دادگەرێتی  دادگەری
 دامودەزگای دادگا  دادگەی بازرگانی   دادگای خواروو  دادگای سەرەتایی  دادگەی تاوانکاری  دادگەی سەربازی  دادگەی کەتن  دەرگاوانی دادگە
 دەستەی دادگە  نووسەری دادگە  دادگیر  دادمەند  دادمەندی  دادنامە  دادنڤیس  دادنڤێس
 دادنووس  دادنووسی  فەرمانگەی دادنووسی    دادوان  دادڤان  دادوانی  دادڤانی
 دادوەر  دادوەری  دادوەری کاروباری پەلە  دادوەری لێکۆلینەوە  دادوەری منداڵان  دادوەری هانابۆبردن  دادوەری سەرەتایی  دادوەری گشتی
 داوەری تێهەڵچوونەوە.    پەیمانگەی دادوەری  دادوەرییانە  بەدواداچوونی دادوەرییانە  پارزنینی دادوەرییانە  پاککاری دادوەرییانە  پاسەوانی دادوەرییانە  جێگای دانشتنی دادوەران
دانپێنانی دادوەرییانە  دەستەبەریی دادوەرییانە  کەفالەتی دادوەرییانە  دەفتەریی دادوەرییانە  تۆمارگەی دادوەرییانە  لێکۆڵینەوەی دادوەرییانە  لێکۆڵەڕی دادوەری  دادیار
 کرێی دادیار   ماندووبوونی دادیار  دادیارێکی هەڵبژارد  دادیاری داکۆکی  دادیاری بەرەڤانی  دادیاری ڕاوێژکار   دادیاری ژێرچاو  دادگەی بەرایی
  دەمەقالێ  دەستوور  بەیاننامەی دادیاری مافی گشتی    دادیاری مافی گشتی  دادپرسیار  دانی مافی دەنگدان بە پارێزەر  دەفتەری ڕاوێژکاریی موڵك و ماڵ  داماڵینی موڵكداری
 داوا
 داواچی  داوانووس دابەشکردن دەرفەتی یاسایی دانانی یاسایی دانانی بڕگەیەکی یاسایی داهاتی یاسایی
 دەرهاویشتن   دەستەچن  دەقی یاسا دەستنڤیسا یاسایی دەستەی یاسادانەر دەسەڵاتی یاسایی ده‌رکردنی یاس دەرەفەتی یاسا
دژبەر دژەیاسایی دژبەری دژی یاسا جووڵانەوە دژەیاسا  دەستوور دەست لە داواکەی هەڵدەگرێت  
             دۆمینی گشتی

 .

  ڕاستکردنەوەی یاسایەک ڕاوێژکاری یاسایی          
ڕابووردە  ڕابووردەی دادوەری ڕابووردەی یاسایی ڕاوێژکاری یاسایی  ڕیگەپێدراو  ڕەوتی ئاسایی ڕەوتی باو  
ڕادەست رادەست کردنی تۆمبەتبار بە دادگا رادەست کردنی خۆویستانە رادەست کردنی دەستەڵات رادەست کردنی دەستەڵات لە سەرێ ڕا بۆ خوارێ رادەست کردن لەسەر سنوور رادەست کردنی مافی دەنگدان  رادەست کردنی موڵک
  ڕاستڕۆ  ڕێککەوتن بۆ تاوانکردن      ڕزگارکەر    ڕاوێژکاریی موڵک و ماڵ  
       ڕێپێدراو ڕێگای یاسایی بۆ نەدانی باج ڕێگەدەرچوونی یاسایی  

.

     زوانگیر        زەویبار  
 زانستی دەروونی تاوانکارانە زاگۆن  زاقۆن زاگۆن ساز زاگۆنی      

.

         ژماردن      
               

.

         سامانی یاسا      
 سازدانەوە    سکاڵا  سکاڵا( کردن)ی  سکاڵانووس  سکاڵاکەر   ستاندەر  سایکلۆژیی تاوانکارانە
 سەرتۆپ       سەرپەرشتی یاسایی سەرپێچی لەیاسا    
 سەرپێچی  سەرپێچکار سەرانە  سه‌رپێچی كردن  سه‌رپێچی ئیداری    سەرۆکی سندیکای دادیاران   سەرگوڵ
       سەوس سەودای نایاسایی پشک   سه‌رپێچی ئیداری  
 ستەم پرس     سنوور  سزای تاواندان سنوورداڕێتی یاسا  سندیکای دادیاران  
 سووچ     سووچبار  سووچباری  سووچدار  سووچداری
 سووچکردن  سووچداركراو   سووچدارێتی
     سووچی  سووکە دادکردن سه‌قامگیر    سیخور سووی نایاسایی

.

 شایەت  شاردنەوەی تاوانباران      شکاتکار  شکات  شالیار  شریەت
  شەریعەت     شیکردنەوەی یاسا      
 شێوازەکانی دادگایی کردنی سزایی  شکاتکردن  شکاتکەر  شکایەت  شێوازەکانی دادگایی کردن  شێوازەکانی دادگایی کردنی مەدەنی  شیکردنەوەی دادخوازی  شکایەتنامە نووس

.

               
         عەریزەبووس      

.

 فریاد ڕەس   فریا ڕەس  فەریادڕەس  فەرمانی ئامادەبوون لەبەردەم دادگا دا      فەرمان  
 فێڵی یاسایی
             
         فینوو      

.

 قانوون    قەترمە  قەترمەکار  قازی قانونی قانوون و بنواشە قاچاغچێتێتی کردن
 قەرەبووکردن  قەرەبوو  قەرەبووکردنەوەی زیانی جەنگ  قەرەبووکردنی زیان قەدەغەکردن      قەلەن
           قڕکردن  قەواڵەی موڵكایەتی  

.

  کاتی یاسایی  کارداری دادگە  کاڵای یاسایی  کاری تاوانکاری  کاری ناڕەوا   کاوین
       کانوون : canon
 کەسایەتی یاسایی  کەسایەتی واتایی  کەسی یاسایی  کەسی واتایی  کەتن کەمترین مووچە بەپێی یاسا  کەنۆ  
 کرێنشین    کتێبی یاسا   کردەوەی یاسایی    
 کۆنگرە کۆسپی یاسایی کۆتایی پێهێنانی دادگەری کۆسپی یاسایی کۆمەڵە یاسا کۆمپانای نایاسایی کۆمپیانای نافەرمی  

.

 گازندە   گازندەکار  گازندەوان  گوناح   گوناهـ   گوناهبار  گوناهكاربوون  گووناهباركراو 
 گوناهباركردن  گومان لێکردن   گوناهـ كردن  گونەهبار  گلەییکەر  گەواهی نامەی ژن و مێردایەتی  گونە‌هکار  گه‌نده‌ڵی ئیداری
 گه‌نده‌ڵی ئیداری  گەواهـ   گووناەكاری  گواستنەوەی موڵک  گواستنەوەی ئارەزوومەندانە  گواستنەوەی موڵک بە وەسیەت  گۆترە   گرتنه‌ ئه‌ستۆی تاوان
 گونەهکاری کرن  گونەهبارکرن  گومانبەری  گەواهی سەرەکی لە بڕیاری تۆمەت پێکردندا  گومان لێکراو گرێبەستی نایاسایی گوێ نەدان بەیاسا  گلیڤان

.

لادان لادان لەیاسا  لادان لەبڕگەکانی بریار     ڵاڵانەوە لابردنی بەشێک لە یاسا  
    لەبەرداست دابوون       لەیاسادەرنەچوون  
  لێکۆلینەوەری یاسایی لەچوارچێوەی دەستەڵاتە یاساییەکان لەدەرەوەی سنووری یاسا لە دەرەوەی چاودێری یاسا   لێبووردنی یاسایی 

.

     مافپرس  مافی بەکارهێنان   مافی وەبەرهێنان  مافی وەبەرهێنانی کانزا   مافی سزای  مافی موڵكایەتی
 مافی لەبەرگرتنەوە  مافی چاپ  مافی نووسەر  مافی دانەر  ماوەی کارپێکردن
مافی تایبەت مافی یاسایی مافی موڵکداری یاسایی مانگرتنی نایاسایی مەرجی دژ بەیاسا مەرجی نایاسایی میراتگری یاسایی  موڵەتی یاسایی
  مارەبڕانە مارەبڕی  مارەیی ماکەلە مەهر مەرجی یاسای لە گرێبەستی دڵنیایی مافی لەپێشەوە هەبوون
 مالدار  مالخو  مرۆڤكوژی     ملکەچی ئاسا    
 مەختە    مه‌حكووم  مه‌حكووم بوون  مه‌حكووم کراو  مه‌حكووم کردن    
 موڵک
   مڵک          
         موڵكایەتی  موڵكایەتی تایبەتی  موڵكایەتیی تێکەڵاو  موڵكایەتی ڕووت
    موڵكدار  موڵكداری  موڵک زەوت کردن    موڵكی ئیداری  موڵكی بارمتەکراو  موڵكی بەکرێ
 موڵكی تەواو   موڵكی جیاکراوە  موڵكی دەرەوەی ووڵات   موڵكی ڕەبەق   موڵكی زەوی و زار  موڵكی سڵێمانی  موڵكی کشتوکاڵی  موڵكی گشتی

.

 ناوچەی دەستدارێتی دادگە  نووسەریی کۆنووس  ناوبژیوانی  ناوبژێوان  نامنز    
  نەفەقە  نەفەقەکێش  نەفەقەکێشان  نەفەقەی جل و بەرگ  نەفەقەی خواردەمەنى نەفەقەی دابینکردنى شوێن نەیاری نەیار
 نکا نایاسایی نایاسایی کردن  نکۆڵی کردن لە تۆمەت
 ناسنامەی کەسیەتی  ناسنامە  نەچوونەژێر تۆمەت    نەدرکاندنی نهێنی تاوان      
نوێنەری پەرلەمان نیمچە تاوان  نیشانەکانی تاوان

.

 وەباڵكەر  ووژانە     وەزیر    وەباڵبەرە     ویستن  وزتەی سووچ
    وەک دەقی یاسا     وردبینی یاسایی    

 .

  هاندەر بۆ تاوانکردن    هاوێرکردن   هەڵاوێردن   هاوار بۆبردن    
 هەراج  هەق سەندن  هەق وەسێن  هەڵبژارد     هەڵە هەشتەک
 هەڵاتوو لە داد     هەڵبژاردە  هەڵبژێرراو  هەڵبژاردن       
  هۆکاری یاسایی  هۆکاری تاوان هۆی تاوان        
 هێڵی ئاگربەست

.

  یادە     یادەست   یاسنا      
 یاسا    یاساچێکەر  یاساخواز  یاسادار  یاساڎار  یاساڎاری  یاسادان  یاسادانان
 یاسادانانی  یاسادانەر   یاسادانەری  یاسادەرکردن  یاساڕام  یاسازان  یاساشکاندن  یاساشکێن
 یاساشناس  یاساغ   یاساغ کردن  یاساگەری   یاساناس  یاسا و ڕێسا  یاسایی یاسایی کردن
 یاسای ئابووری  یاسای ئاکاری یاسای ئاوارتە   یاسای ئاسنینی کرێ   یاسای ئاوەدانکردنەوە  
 یاسای ئەخلاقی  یاسای ئێستا            
 یاسای به‌گوێره‌یی  یاسای بەرگری یاسای بەڕێوەبردن یاسای به‌هێزی ژماره‌ گه‌وره‌کان یاسای بڕگەی هۆنراوە یاسای بزوێن یاسای بودجە یاسای بنچینه‌یی
 یاسای بیابان  یاسای باری کەسێتی یاسای باڵادەست یاسای بەدەست هێنانی مافی زانیاری یاسای بەرەنگاربوونەوەی توندو تیژی یاسای بەکێماسی یاسای بلوو  
 یاسای پاراستنی پیرۆزییە ئایینەکان یاسای پارێزگاریکردنی دامەزراندن یاسای پەسەندکراوی یاسای پەیوەندیدار یاسای پتەو یاسای پێڕاگەیشتنی تاوان    
 یاسای تاوان یاسای تاوانی یاسای تایبەتی یاسای تۆمارکردنی کۆمپانیا پشکدارەکان یاسای تێچوون  
 یاسای جەنگەڵ      
 یاسای چاکسازی یاسای چاکسازی کار یاسای چاککردنی کشتوکاڵ یاسای چاودێری
 یاسای خانەنشین یاسای خۆجێیی
 یاسای دادگاکانی  پیشەسازی یاسای دارستانه‌کان یاسای دابینکردن یاسایی دامەزراندن یاسای ده‌رکردن یاسای دارایی یاسای دەریایی یاسای دەستەبەری
 یاسای دوادەنگ
             
 یاسای رێژه‌یی یاسای ڕۆژنامەگەری یاسای ڕەشی نائاسایی یاسای ڕەوشتی دیاریکراو
 یاسای زاڵ یاسای زیف یاسای سڤیل
 یاسایا ژیاری یاسای ژینگە
 یاسای سانسۆر
 یاسای سزادان  یاسای سروشت  یاسای سەرمایەداری  یاسای سنووردارکردنی بەکار‌هێنان
 یاسایا شارستانی  یاسای شەریعەتی ئیسلامی  یاسای شیعری عەرووزی  یاسای شین
 یاسای قەرز  یاسای عەقل  
 یاسای کار  یاسای کارپێکراو  یاسای کۆمەڵایەتی  یاسای کۆمەڵگا  یاسای کۆمپانیاکان  یاسای کێشکردنی گشتی
 یاسای لەشفرۆشی  یاسای لەناوچوو  یاسای لێبوردنی باجی          
 یاسای ماددە پاراستن  یاسای مایەپووچی  یاسای میراتی          
 یاسای ناتەواو  یاسای ناوخۆ  یاسای نه‌نووسراو  یاسای نکۆلی لە  یاسای نێودەوڵەتی گشتی  یاسای نیشتەجێکردن  یاسایی نیشتیمانی
 یاسای هەڵوەشاوە  یاسای هەڵبژاردن    
 یاسای یەکسانی
 یەسنا   یەدەکی یاسایی    پیازە       

.

.

.

.