[ ئاب] ئابووری

[ ئاب ] لیکسیکۆنی ئابووری لێرەدا لە هەوڵی پێشکەشکردنی پێرسیتی مژارەکانی  ئابووری، بازرگانی و کارگێری داین، کە  هەردوو تایبەتمەنی کۆن و نوێی لە خۆگرتبێت  بە واتایەی کە پەیڤی تێدایە وەک جۆرەکانی سەرانە کە ئاغا لە جۆتیاری وەردەگرت یان دەستەواژەی نوێی تێدایە کە ئەمڕۆ لە بۆرسە و بازرگانی ئینتێرنێت دەکار دەبرێت.

+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

ئابۆر	ئابۆران	ئابۆراندن	ئابۆربوون	ئابۆرکرن	ئابۆری	ئابۆریزان	ئابۆری ناس
ئابوور	ئابوورا بازاری	ئابوورا بەرنامەکری	ئابوورا بەشەکی	ئابوورا پشتی شەری	ئابوورا پێشڤەچووی	ئابوورا پیڤەرەیی	ئابوورا جیهانی
ئابوورا رامیاری	ئابوورا راوەستیای	ئابوورا ساخلەم	ئابوورا سەقامگرتی	ئابوورا ماڵێ	ئابوورا نێڤدەولەتی	ئابوورا نیشتیمانی	ئابوورا هەژار
ئابوورا هەمەکی
ئابووری	ئابووری  ئاڕاسته‌کراو	ئابووری به‌جێهێناندن	ئابووری بیرکردنه‌وه‌	ئابووری خۆیی	ئابووری ده‌ستووری	ئابووری رامیاری	ئابووریزان
ئابووری کردن	ئابووری کشتوکاڵی	ئابووری کۆمه‌ڵایه‌تی	ئابووری ماڵی	ئابووری ناس	ئابووری ناسی	ئابووری نه‌ته‌وایه‌تی	ئاوان
ئابوونه	ئابوونه‌دان	ئابوونه‌ماندان	ئابوونه‌دای	ئابوونه‌ده‌ر	ئابوونه‌هه‌بوون	ئابوونه‌یی	ئابوونێتی
ئارەپانە	ئارەگۆز	ئاردەبارە	ئاردبەهرە	ئارەگۆز	ئارمانجێت ئابووری	ئارێشێت ئابووری	ئازووقە
ئاسانە	ئاستانە	ئاستەنگێت ئابووری	ئاستێ ژیانێ	ئاستێ کریا	ئاسوودە	ئاسوودەکەر	ئاسوودەکراو
ئاسانکاریێت قەرزاتییێ
ئاسوودەکردن	ئاسیب	ئاسیو	ئاشانە	ئاڵشت	ئاڵیشت	ئاڵیشتبوون	ئاڵیشتکردن
ئاڵیشت وڵیشت	ئاڵوگۆڕ	ئاڵوگۆڕبوون	ئاڵوگۆرکه‌ر	ئاڵوگۆڕکران	ئاڵوگۆڕکردن	ئاڵوگۆرکێ	ئاڵوگۆری
ئالییەتێت بەرهەمهینانێ  Production of Means	ئالییەتێت ڤەگوهاستنێ وسائل النقل			ئامار	ئانە	ئایەومایە	ئایەومایە نەمان
ئەبوور	ئه‌ڵڵاقۆیتاسی	ئه‌ندازه	ئەسکەناس	ئەشرەفی	ئەسپاردن	ئووینە	ئۆددس
		ئەرکی نهێنی
ئەرد، زەڤی Land	ئەمیندارێ سەندوقێ، قاسێ  Cashier	ئەنبار  Store ئەنبار، فروشگە  Warehouse	ئەمیندارێ، رێڤەبەرێ ئەنبارێ  Storekeeper	ئەمیندارێ خزینێ  Treasurer	ئەنبارکرن، داگرتن  Storage	ئەرک، گومرک، وینە، باج  Duties	ئەرکێت گومرکی، باجا گومرکی Duties Customs
	ئوال ئابووری، ڕێباز، باوەریا ئابووری  Doctrine Economic			ئێکەتیا ئابووری	ئێکەتیا دەزگەهێت دارای	ئێکەتیا جلوبەرگێت ئامادە	ئێکەتیا ژۆرێت ئابووری
ئێکەتی گومرکی	ئێورۆ	ئێکەتی، یەکەتی  Union	ئێکەتیا ئابووری Union Economic	ئێکەتیا ژۆرێت ئابووری  of Chambers of Federation Commerce Clothing made-Ready	ئێکەتیا جلوبەرگێت ئامادە، تمامکری Association	ئێکەتیا گومرکی Union Customs	ئێکەتیا دەزگەهێت دارای  Consortium
ئیستەرلینی، دراڤێ  Sterling	ئیفالس، روویتبوون، دوراندن  Bankruptcy	ئیفالس، روویتبوون، دوراندن  Insolvency			ئیرادە	ئیرادەکردن	ئیبودی

.

باج	باج ئەستێن	باجەوان	باج خانە	باج دابەزین	باج دابەزاندن	باج دان	باجادەر
باج Excise باج Tax	باجا زێدە  Surtax	باجا دەرامەتێ  Tax Income	باجا فروتنێ Tax Sales	باج تەخمینکرن  Assessment
باختن	باج سەندن	باج سێن	باج شکان	باج شکاندن	باج کۆکردنەوە	باجگە	باج گەیاندن
باجگر	باج گرتن	باج لێ بڕین	باج لێ گرتن	باج وەرگرتن	باجوای	باجوای کردن	بارانە
بارەبوو	باربوو	باربووكردن	باربووی	بارەچە	بار	بارگران	بارگرانی
بازار دکەت	بەرهەمێ خوٴماڵیێ یێ لێکدای  Product Domestic Gross	باوێت ئابووری  Trends Economic	باندورا ئابووری، دەستهەالتیا ئابووری، کارتێکرنا ئابووری Influence Economic	بودجە  Budget	بەرهەمێ نەتەوەیی یێ لێکدای  Product National G	بکارهینەر Consumer	بەرژەوەندیێت ئابووری  Interests Economic
بازاركەساسی	بازاركەساس	بازاركەساس،	بازرگان	بازرگانی	بازرگانی ماڵات	بازرگان گەلەک زەنگین	بازرگانێتی ماڵات
بازرگانیا ب مفا و قازانج	بازرگانییا ب کۆم	بازرگانییا ب هویردە	بازرگانییەت	ئازادکرنا بازرگانیێ	بانقی بازرگانی	بەڵگەی بازرگانی	بنگەهێ بازرگانی
داڕشتنی ڕێککەوتنە بازرگانیەکان	ڕامیاری بازرگانی	ژووری بازرگانی	ژووری بازرگانی نێونەتەوەیی	سەنتەری بازرگانی	سەودای بازرگانی	شالیاری بازرگانی	سکرتێری بازرگانی
بازرگانی Commerce	بازرگانی  Trade	بازرگانییەت  Mercantile	بازرگانی Merchant	بازرگان Merchant	بازرگانییا ب هویردە Retailer	بازرگانییا ب کۆم Wholesaler	بیمە  Insurance
بانگەشە	بەنکی  Banker	باێە	بارەی زەوین	بای	بایە	بایەخ	بایی
بەئالیڤەدان	بەبەها	بەیر	بەتێچوو	بەخەرجی	بەخشین	بەدبدێ	بەرتیل
گرو، بەرەیێ ئابووری  Bloc Economic	بەدەست دروستکردن	بنەرەتێت زانستا ئابووری  Principles Economic	بەرهەمهینان إنتاج Production	بەرهەمێ پەترولێ یێ جیهانی  Output Oil Globa	بەرهەمهینەری  Productive	بەرهەمهینەراتی  Productivity
بەربژاری	بەرج	بەرجفت	بەرجووت	بەردان	به‌رده‌وام	به‌رده‌وامکردن	بەرژەوەند
بەرگ	به‌رهه‌م	به‌رهه‌مهێنان	بەرانبەر بەیعانە	بەڕێکەوتێکی پشتر دەنووسرێت	بەرات	بەخشیش
به‌رژه‌وه‌ندی	به‌رگرێتێتی	بەزیان	بەش	به‌شداری	به‌شداریکردن	بەشی ڕووداو	بەعی
بەفیڕۆ	بەفیڕۆدان	بەگەزەن
بەقازانج	بەقەرا	به‌کار	به‌کاربه‌ر	به‌کارهێنه‌ر	بەلەگەور	بەلگە	بەگییرهێنان
بەرمایە	به‌رمایی	بەنرخ	بەڵێندەر، رێکخەر و رێڤەبەرێ پرۆژێ  Entrepreneur	بکڕ  Buyer  Purchaser	بەها	بەهادار	بەهانامە
بەهرە	بەهرەدار	بەهرەگیر	بەهرەی زەوین	بەهابوون	بەهاكردن	بەهێ	بەهێز
بەهێزكردن	بکارئینان  Consumption		بەیعانە		بنبەرژەوەند	بنبەرهەم	بنکدار
بلنیدیا نرخێ  Hike Price	بفرۆش	بگر	بکاردهینیت	بڕی خواستراو	بڕیە	بوها	بریکار
بودجەی ‌گشتی	بودجە	بلندیا نرخێ  Rise Price	بنپرۆژە		بۆرسە	بوورسە
بۆچوونێت ئابووری  Views Economic	بەلاڤوکا بازرگانی، ئاگەهداریا بازرگانی Commercial	بابەتی نهێنی		بەنهێنی	بەپەنهانی	بڵاوکردنه‌وەی نهێنی
بها	بهابوون	بهاكرن	بهانامە	بهێ	بڕین پەیوەندیا  Boycott	بەرهەمهینەرProducer	بەرهەم  Products
بێبەها	بێح	بێحانە	بێدەرامەت	بێدەرامەتی	بێبازار	بێسەرمایە	بازارێ جیهانی  Market Global
بێکاری	بێنرخ		بیردوزا ئابووری  Theory Economic	بودجە دانەر  Budgeter	بیمە	بێ باج  Free-Tax	بێسەرمایەیی
بەڕێوەبردنی کرێ	بەکرێدان	بەکرێ دانیشتن	بەکرێ گرتن	بەکرێگیر	بەکرێگیراو	بۆندی کرێ	بێ كرێدار
باجا ڤەمای، باجا نەدای  Arrears Tax	بکڕ Shopper	ب بودجێڤە گرێدای جڤ Budgetary	ب دراڤیڤە گرێدای  Monetary	بێکار  Jobless ، Unemployed	بازارێ رەش  Market Black	بازارێ نافخۆیی، خۆجهی  Market Domestic	بازارێ پێکڤە  Market Common
بازار  Bargain	بازارەک کرن  Deal	بازرگان، بازارکەر  Businessman	بازارێ کاری، مەیدانکا کاری Market Labor	بازارێ دەرفەتێت کاری  Market Jobs	بازارێ ئازاد  Market F	بار، بارێ پاپۆرێ Shipment	بارێ کەل و پەلی ب پاپۆرێ  Shipment
بازارێ گوهارتنا دراڤی  Market Exchange	بازار، سویک  Marketplace	بازرگان گەلەک زەنگین  Tycoon	بەنک  Bank	بەنکا ناڤەندی  Bank Central	بەنکا نیشتیمانی  Bank National	بورسە Exchange Stock	بازاریکرن، هونەرێ بازاریی کرنێ  Marketing
بێکاری  Unemployment	بەرنامێ ئابووری  Program Economic	پاراستنا بەرهەمێ نیشیتمانی  Protectionism	پێشەکی، دانا بەریکێ  Payment Down	پلان	پلانا ئابووری  Plan Economic	پەیوەندیێت ئابووری  Ties Economic	پشک، پرت، پارچە سهم Share
پێشەسازی  Industrialization	پێکگوهورینا بازرگانی  Exchange Trade	پێشکێشی  Subscription	پەترول، نەفت بترول Petroleum	پەترول، نەفت بترول Oilوەاڵتێت پاشکەفتی بالد  Countries Underdeveloped	پسپۆرێ ئابووری، ئابوورناس  Economist	پشتگیری  Support	پشتگیرییا ئابووری  Support Economic
بەلاڤکرن  Distribution	بەرفرەهیا ئابووری  Expansion Economic	باج ژێگرتن  Taxable	باجدەر	بەرەوپاشڤەچوونا ئابووری  Recession	هاندەر، پالدەر Incentive	پێشبینیا ئابووری  Forecast Economic	پێشکەفتن  Progress
بار، بها، نرخ ثمن Charge	بەلاڤکرنا سامانی  Wealth of Distribution

. 

پائەنداز	پارەژمێر	پارە	بارەچە	پاشه‌که‌وت	پاشەكی	پارمەند	پارمەندبوون
پەل	پوال ئابووری  Class Economic	پەشم	پەڤک	پەروار	پشکێت کومپانیێ، پشکداری د کومپانیێ دا  Stock	پسپۆری دیاریکردنی زیان	پشت تێکردن
پروژێت دوریایی، پروژێت شکەستی enterprises making-Loss	پڕوپاگەندە	پوختەزیان	پێشەکی	پاسئێخستی  Savings	پووشانە	پوول	پویل
پێشەکی	پێشفرۆش	پێشکرێ	پێشکڕ		پێمزگ	پێبژێو	پەوەندیێت ئابووری  Relations Economic
	پیشەگەرێتی	پێشبینی شیمانەی زیان	پێداویست	پێداویستی	پته‌وێتی	پته‌وکردن	پیتاک
پێکگوهورین، تشت ب تشت  Barter	پیشڤەچوونا ئابووری، گەشبوونا ئابووری Prosperity	پیشڤەچوونا ئابووری، گەشبوونا ئابووری Boom	پیشەوەر	پیشەوەران	پیشەوەر بوون	پیشەوەرێتی	پیشەوەری فێرخوار
	پانتایی کرێ	پیشکی	پلانی هاندەری کرێ	پێمزگ			پروژە  Project
پرۆژە، کۆمپانی  Enterprise	پرۆژە، کۆمپانی  Enterprise	پروژێت مەترسیدار  Venture	پرۆژێت بچیک  Enterprise scale-Small	پرۆژێت مەزن، گەورە  Project Mega	پروژێت ناڤنجی  Enterprise scale-Medium	پرۆژێت هەفپشک  Venture Joint	پرۆژێت ژێرخانەیی  Projects Infrastructure
گرنگیێت ئابووری، پێویستیێت ئابووری  Necessities Economic	گوهورین، پێکگوهورین  Exchange	پاراستنی نهێنی

.

تارانی	تەنگاڤیا ئابووری، ئاستەنگ، بنبەستا ئابووری Plight Economic	تێچوون، مەزاخ  Disbursement	تێچوون، مەزاخ  Expenditure	تێچوونێت دارای، سەرمایەی  Expenditure Capital	تێچوونێت ژیانێ  Living of Cost	تاکڕه‌وێتی	تێچوون  Cost
تێکچوونا ئابووری، هەڕفینا ئابووری Collapse Economic	تەندەر	تاریف، نرخ  Tariff	تەنگاوکردن	تایبەتی کرن  Privatization	تەوجی	تەوش
ترازیا بازرگانی  Trade of Balance	ترازیا دراڤدانێ  deficit Payments of Balance in the ~	تەسلیم بوون		توورەکانە		توجاڕ	توجاڕباشی
تێچوون		تش

.

جێهێشتن	جیاوازی	جهدەرکێت هاریکار، دەرگەهێت هاریکار  Outlets Cooperative	جەمەکە	جووتگە، زەڤی  Farm			جەمبازی  Speculation
جێگیرکردنی کرێ	جووتیاری كرێدار	جیرە			جیاوازییا ئابووری  Disparity Economic	جوتیار  Peasant

.

چاخ	چارشایی	چاریچی	چاککردن	چەماوەی خواست			چالاکی بازرگانی
			جامباز	جامبازخانە	جامبازی	جامبازی کردن	جامبازیێ دکەت
چەماوەی کرێ	چەسپاندنی کرێ	چاکسازیێت ئابووری  Reforms Economic		چیرە	چشت		چەرچی
چالاکیا ئابووری Activity Economic				چێدکەت		چێودار

.

					حاسڵات
		حەوزانە

.

خواست  Demand	خانوبەر  Estate Real	خستنەروو، پێشکێشکرن  Supply	خەلەکا ئابووری، چەرخا ئابووری  Cycle Economic	خواندن یان دویفچوونا هاریکاریا دارای یا حکومەتێ  Subsidy	خایەومایە	خایەومایە تێداچوون	خایەومایە لە دەست چوون
خوەییتی، market ~ Property		خەرجی	خۆڕایی	خربوون، یان سەرێککەتناسەرمایەی  Accretion Capital	خەمڵینەری زیان		خه‌سار
خودانێ پشکێ  Stockholder		خزمه‌تگووزاری	خزمەتێت راوێژکاری  Services Advisory	خراببوونا بارێ ئابووری  Decline Economic	خزینا دەولەتێ Treasury	خزینا دەولەتێ  Fiscal	خزینا دەولەتێ  Exchequer
خزمەت Service	خۆبەدەستەودان	خستنەوەر	خۆشگوزەران		خۆبه‌ڕێوه‌ بردن	خۆشگوزه‌رانی
خستنه‌سه‌ر	خستنەڕوو	خستنەبەردەم	خواست	خواستی ئاوێتە	خواستی بازار	خواستی بەجێ	خواستی بەكاربەر
خواستی بەكاربردن	خواستی بێجێ	خواستی پاشەكەوت	خواستی تەواوكەر	خواستی جێگیر	خواستی داخراو	خواستی دوایەكی	خواستی كارا
خواستی هەڕمێن	خواستی گیرۆ	خواستی وەرگیراو	خواستی هاوبەش	خواستی هاوجیڕ	خواستی ڕۆژانە	خواستی هەنووكەیی	خواستی هەمەكی
خووی نهێنی

‌. 

دابەستە	دابین	دابین کردن	دارایی  Financial	دادگای بازرگانی	دارایی	دەرفەتا ئابووری  Opportunity Economic	دراڤ  Currency
دارایی  Fiscal	دانەدەست	چالاکی، دەستبزێڤی Activity	دامەزرایەکا دراڤدەر  Institution Funding	دامەزرایەکا دارای  Institution Financial	دەرچوویێ پێشەسازیێ  Output Industrial	داهات	داهاتخستنه‌کار
دەراڤ	دەڵاڵخانە	ده‌بار	ده‌باره‌کرن	دواخواست	دواخستنی یاری	دانده‌بار کرن	دانی مافی دەنگدان بە پارێزەر
دەستهەق	دەڵاڵی	دەسمز	دەرچوویی، بەرهەم، دەرکەفتی  Output	دەرامەت	دەرامەت كەم	دەرامەتگیر	دەرامەتی جوورگا
دراڤێ بەردەست  cash Liquid	دەست هەڵگرتن لە مافێک	دەست داركردن	دەست بەسەرا گرتن	دەستكەوت	دەسمایە	دەستمایە و قازانج تێداچوون	دەستمایەو قازانج لە دەستدا نەمان
دەڤەرا یوروی  Eurozone	دەڤەرا بازرگانی یا ئازاد ة Zone Trade Free	دەڤەرا ئابووری  Organization Economic	دەرکردنی ناڕەوا	دەستگرتنەوە	ده‌ستیکار	ده‌یه‌ک	ده‌ڵاڵ
دەرمال	دەرمالە	دەرمالكری	دەرماڵ	دەرماڵە	دەرماڵەی ساڵانە	دەرماڵەی گۆڕاو	دراڤێ گران، دراڤێ ب بها  Currency Hard
دراڤدەر، سەرمایەدەر  Financier	دەرامەتێت بەرهەمهینانێ  Resources Productive	دەرامەتێت سروشتی  Resources Natural	دۆڕاندن لە قوماردا	دەردئێخیت،	دبەت دەرڤە	دهینیت ژۆر	دراڤێ بیانی  Currency Foreign
دروست دکەت	دەستێ کاری  Labor	دراو	دەستکر	دەستکرێ	ئابووری، دەستگر  Economical	دەقن	دەسمز
دۆخی نائاسایی	داواکاری بەرزبوونی کرێ	دەرامەت  Income	دراڤ دان، دان  Payment	دەفتەرا شێکا  Checkbook	دان دگەل وەرگرتنێ  delivery on Cash	دوبارە وەبەرهینکرن Reinvestment	دوبارە بیمەکرن  Company Reinsurance
دولار  Dollar	بەربەلاڤی، دراڤ  Currency	داهات  Revenue	دانان، دانان دراڤی ل بەنکێ ب سوو بۆ ماوک دیارکری Deposition	دابەزینا نرخێ دراڤی  العملة Devaluation	دارای کرن، تەرخانکرنا سەرمایەی  Finance	دوراندن، ژدەستدان  Loss	دەرامەتا کێم  Income Low
دەرامەت یان داهاتێ نەتەوەیی  Income National	دەرامەتا پوختە  Income Net	دەرامەتا باج ژێگر، دەرامەتا ل بن باجێ   Income Taxable	دانیشتی Population	دەستهەاڵتا دەولەتێ لسەر ئابوورێ  economy of control State	دەڵالێ بورسێ  Stockbroker	دەڵال، نوینەر، باوەرپێکری Broker
دانیشتنی نهێنی	دەست خستنە نێو کاروبار بە نهێنی

. 

	رادە	ڕادار	ڕادارانە	ڕاداری	رادەست	رادەست بوون	رادەست کەر
رادەست کردن	رادەست کردن لەسەر سنوور	رادەست کردنی تۆمبەتبار بە دادگا	رادەست کردنی خۆویستانە	رادەست کردنی دەستەڵات	رادەست کردنی دەستەڵات لە سەرێ ڕا بۆ خوارێ	رادەست کردنی مافی دەنگدان	رادەست کردنی موڵک
رێژه‌	رێژه‌یی	ڕوودان	ڕێكلام	ریشوەت	ڕۆژی کار	ڕێژەی کرێ	ڕیکخراوی کرێنشینەکانی وڵات
ریکاتا کرێ	رزگارکرن یانژی ئازادکرنا بازرگانیێ Trade Liberalize	رێژا هەلوسانێ  Rate Inflation	رێژا سوویێ Rate Interest	روت، دوریایی Insolvent روت، بەروکڤالا  Bankrupt	راوێژکارێ ئابووری Advisor Economic	راوێژکارێ دارای Advisor Financial	رێنمایێت رێکخستنا ئابووری  Regulations Economic
رێڤەبەر  Manager	راوێژکاری  Consulting	راوێژکاری  Advisory	رفۆرمێت ئەردی، رفۆرمێت زەڤیا Reclamation Land	رابوونا نرخی، زێدەبوونا نرخی  Increase Price	رزگاری ژ بازارێ دراڤیێ بیانی Exchange Foreign of Freeing Market	رابوونا نرخا ب لەزی و بێ هزرلێکرن Prices skyrocket	رەڤین ژ دانا باجێ  Evasion Tax
راوەستان  Stagnation	رەفاهیەت، خوشگوزەرانی  Welfare	ڕێکەوتنی نهێنی

. .

زیان	زیانەخورۆ	زەرەد	زه‌ره‌ر	زووان گوشادانە	زیانەکانی چالاکی	زیان بەخش	زیان بەخشین
زیان به‌خشی	زیان پێگەیاندن	زیاندار	زیانداری	زیاندەر	زیان دیتن	زیانكار	زیانكاری
زیانی بەڕێکەوت	زیان كردن	زیان لێدان	زیان لێدان لە پاپۆر	زێدەخواستی	زێدەباری  Surplus
زیانی گشتی	زیانمەندبوون	زیانۆك	زیانی	زیانی ئابووری	زیانی بەشی	زیانی بچووك	زیانی پوولی
زیانی واتایی	زیانەخورۆ.	زیانی پێشبینی نەکراو	زیانی خورۆ	زیانی دراوی	زیانی دیاری کراو	زیانی ڕاستەوخۆ	زیانی قەبە
زیانی گیانی	زیانی پوخت	زیانمەند	زیانی لاوەکی	زیانی ماڵی	زیانی ناڕاستەوخۆ	زیانی نائاسایی	زیانی ناماددی
زلهێزیا ئابووری  Hegemony Economic	زێدەهی، پتر ژ پێویست  Redundancy	زانستا ئابووری  Economics	زێدەبوونا دانشتیان Overpopulation

. .

ژورا بازرگانی  Commerce of Chamber		ژووری بازرگانی	ژێرخانە بنیة ،  Structure	ژووری بازرگانی نێونەتەوەیی	ژێرخانا ئابووری  Structure Economic	ژێرزوان
		ژیربێژکرن Rationalize

. .

سەرچاوە، سەروکانی Source	سەپاندنا باجدانێ  Taxation	سوو، Interest	سادە	سەرچاوە	سەرچاوەی سەرەکی	سەربازی بەکرێگیراو	سەروبنبوون  Fluctuations
		سەروەستا	سەختییەکانی ئابووری	سەودای نهێنی	سەودای شاراوە	سەرهۆستا
سەر و ماڵ	سەروماڵ تێداچوون	سامان	سه‌رمایه‌	سه‌رمایه‌خستنه‌کاره‌وه	سه‌رمایه‌مه‌یاندن	سه‌رمایه‌‌دارێتی	سوشیالیستی
سەرانە	سه‌رچاوه‌ی به‌رهه‌مهێنان	سەرمایە دانان	سامان	سەوداکردن	سەراباری	سەرپشک	سەرگولی
سەرپرۆژە	سەندیکا	سالا دارای Year Fiscal	سەهام	سەوزی	سەوزەوات	سەودالکردنی ئاژەڵ	سیاسەتا ئابوورێ  Policy Economic
سزایێت ئابووری Sanctions Economic	سەربخۆڤە  Autarky	سککە	سیاسەتا دارای  Policy Fiscal	سەقامگیری  Stability	سەربخۆڤەییا ئابووری   sufficiency-Self Economic	سەقامگیریا ئابووری  Stability Economic	سەربەخۆیا ئابووری  Independence Economic
سینده‌کالیزمی	سپارکەر	سپار	سپارت	سەوداگەر	سەوزی	سەوزەوات	سوود
سوودومایە	سوودبه‌خشی	سوودبەخشین	سەرمایەداری  Capitalism	سیگۆترە	سەرمایە  Capital	سەروبنبوونێت دەمکورت  Fluctuations run-Short	سامان  Wealth
سەرکەفتی، پێشکەفتی، وەرارکری  Prosperous	سیستێمی بەڕێوەبردنی مووچە و کرێ	سەرمایەکرن، گوهورین بۆ سەرمایەی  Capitalize تایبەتکرن	سیستەم، شێواز، رژێم، System	سیستەما ئابووری  System Economic	سیستەما دەرەبەگی  Feudalism	رژێم یان شێوازێ پرۆژێت ئازاد  System Enterprise Free

. .

شورەش  Revolution	شورەشا پێشەسازیێ  Revolution Industrial	شروڤەکرنا ئابووری  Analysis Economic	شایه‌سته‌ی به‌کارهێنان بێت	شت زۆری	شتی گواستراوە
شوولگ	شتومەک	شمەک	شاندێ بازرگانی  Delegation Trade	شوولکاندن	شێکێ گەشتیاری Check s’Traveler	شێکێ سپی، ڤالا Check Blank	شێکێ بەنکی  Check

.

عانە

عەقالنی کرن، مەنتقی کرن  Rationalization

.

غەرامە

.

فایز	فایزخۆر	فایز وه‌رگرتن	ئەنبار، فروشگە	فاتورە، بەلگە فاتورة Bill	دراڤ شویشتن، سپیکرنا دراڤی، فەرمیکرنا دراڤی Laundry Money
فشارێت ئابووری  Pressures Economic			فرەخواست	فەرمانبەری پیشەوەر	فەرمانبەری نهێنی پارێز	فەرمانبەری خۆیی
فروتن  Sale	فروتنا ب هویردە Retail	فروتنا ب کۆم Wholesale	فروشەر  Vendor \ Vender	فروشەر  Seller	فرۆش	فرۆشتن	فرۆشیار
		فروش، فروتن، دفروشیت Sell	فروتن  Vend	فریو

.

ڤەگوهاستینا ئەردئ، یا رێکا ئەردی  Transport Land	ڤەگوهاستنا رێکا رویباری Transport River

 .

.

قەرز  Loan	قاپان		قاچاغ		قازانج Profit	قازانج و سەر
قەرەپوول	قەرەواش		قەرز	قەرزکوێر	قەرزی بازرگانی		قەرەبووکردنەوەی زیانقەرەبووی زیان
قەواڵە	قەیرانا ئابووری Crisis Economic	قەوالە Bond	قەرز  Credit	قەرز  Debt	قەرزێ نەتەوەیی  Debt National	قەرزدەر  Creditor	قازانج و دوراندن Loss and Profit
		قره‌مزه		قست، بەربەرە، بەش  Installment
قوربانی	قەرسین، راگرتنا/ قەرساندنا هەبوونێت د بانکێ دا Freeze	قۆرکاریکرن  Monopolize	قۆرکار  Monopolizer	قەرزدار  Debtor	قۆرکاری Monopoly	قۆرکاریا کڕینێ  Monopsony	قۆرکاریاتی Monopolistic
							قوماربازی

.

کار	کاتی	کارخانە Factory	کاری پیشەوەر	کارساڵ	کارکەر  Worker	کاودانێت ئابووری، بابەتێت ئابووری  Issues Economic	کارکەرێ وەرزی  Worker Seasonal
کاگەزێت دراڤی  Banknotes	کارتا بەڵاڤکرنا ئاهێت خوارنێ  Card Ration	کارێ بازرگانی	کالا، شمک، کەلوپەل  Commodity	کارێت هنگفتی، کارێت ب رێڤەنەچن  Businesses Stumbling	کارێت گەشتیاری  Business Tourist	کارێ ب خێر، بازرگانیا ب مفا و قازانج Business Thriving	کارگێرییا گومرکێ  Customhouse
کارێ بەنکی  Banking	کارێ بازرگانی  Business	کارگێری  Management	کارتێ تایبەت  Sector Private
کەتن و دابەزینا نرخا ب توندی  prices in Slump
که‌ره‌سته‌ی به‌رهه‌مهێنان	که‌ره‌سته‌ی خاو	کەرت  Sector	کەرتێ ئابووری  Sector Economic	کەرستێت ئاڤاکرنێ  Materials Building			کەش و هەوایێت وەبەرهینانێ  Climate Investment
کەل	کەلوپەل	کەلوپەل شاردنەوە	کەلوپەل فرۆشتن	کەلوپەل گواستنەوە	کەلوپەل لەناوبردن	کەلوپەل ناساندن	کەلوپەل هاوردەکردن
کەلوپەلی ئاسنگەری	کەلوپەلی بیناسازی	کەلوپەلی سەربازی	کەلوپەلی سێکسی	کەلوپەلی قوتانخانە	کەلوپەلی کارەبایی	کەلوپەلی ناوماڵ	کەلوپەلی وەرزشی
کەل و پەلێت سەرەکی، کالا، شمک  Commodities Basic	کەلوپەڵ دەست بەدەست	کەلوپەلێت ئەنبارکری  Stock		کەل و پەلێت سەرمایەیی، ئێت وەبەرهینانێ Goods Capital	کەل وپەلێت بکارهینانێ  Goods Consumer	کەل وپەل، کالا  Goods
کەمکردنەوەی نهێنی
کرێ پاڵە	کردار، رەفتار، بازارکرن  Transaction	کردارا بازرگانی  Transaction C	كرێی دواخراو	كرێی ساڵانە	كرێی مانگانە	كرێی هەفتانە	كرێی وەرزانە
کراهە	کری	کرێبار	کرێ	کرێ بەپێی هەڵاوسان
کرێ پاڵە	کرێچ	کرێچی	کرێچێتی	کرێخۆر	كرێدار	كرێداری	کرێداس
کرێکار	کرێکاری	کرێکرن	کرێگرتە	کرێگرتەیی	کریا زێدە	کرێنامە	کرێنشین
كرێی بەرخراو
کشتوکاڵ
							کەرتێ گشتی  Sector Public
کریارا ئابووری، پروسێسا ئابووری  process Economic	کارتێکەرێت/هوکارێت جڤاکی-ئابووری  factors economic-Socio
کرێ، کرێ کاری Wage	کریا زێدە Surcharge
کڕین  Purchase	کڕین  Buy		کڕین، بازارکرن تسوق Shopping			کرێبارچی
کۆبوونەوەی نائاشکرا	کۆبوونەوەی نهێنی	کۆترمه	کۆمپانیا	کۆمپانای بازرگانی	کۆدی بازرگانی	کۆمه‌ک	كۆمەكی ئابووری
کۆگا	کۆمه‌ککردن	کۆمەڵەی کرێنشینەکان	کۆمۆنیستی
کوژمێت نەختیێت بچوک  Cash Petty	کونگرێ ئابووری  Conference Economic	کوژمێ باجێ، بارێ باجێ  Burden Tax	دانا پاشکەفتی، کوژمێ ڤەمای  Overdue	کوژمی دانێ  Payment
کێماسیا بودجێ، کێمهینانا بودجێ Deficit Budget	کێماسی، کێمهینان (~ Housing (Shortage
کلیلی نهێنی

. .

	گەش دبیت  Flourish Thrive	گشتی دراڤێ هەلگرتی Spending Public Rationalize	گەشەکردن	گورانکاریێت ئابووری  Changes Economic	گۆڕین	گەمارویا بازرگانی	گەزیت
گەیاندنەدەست		گۆڕان	گەرەنتی	گەزندەدار	گران کردن	گرانبەها	گواستنەوەی موڵک
گوزەران	گۆتره	گۆڕینه‌وه	گران	گرانبوون	گواستنەوە	گواستنەوەی موڵک بە وەسیەت	گواستنەوەی ئارەزوومەندانە
گەشەبوونا ئابووری Growth Economic	گوهەڕ، گوهور  Variable Economic	گوهەرێت ئابووری  Variables	گەمارویا بازرگانی  Embargo	گەشتیاری سیاحة Tourism	گەشتیار  Tourist

. 

		لاوکی	لیبێرالیزمی	لەتلاندن	لەدوای پارەدان	لەدەست چوون
لێخۆشبوونا گومرکی لێ خوشبوونا بەرامبەری Free-Duty	لایەنی کەمی کرێ	لانی زۆر و کەمی کرێ	لایەنی زۆری کرێ	لاوازدکەت	لێخوشبوونا باجێ  Exempt-Tax	لێشکاو  Inflow	ڵێگەریایێ کاری  Seeker Job

. 

مافی دەست	مافی وەبەرهێنان	مافی گوزه‌ر	مافی بەکارهێنان	مافی وەبەرهێنانی کانزا		مایەپووت	مایەپووچ
مایە	مەرجێت ئابووری،بارودۆخێت ئابووری  Conditions Economic		مووچە	مافەکانی بازرگانی	مز	‌مزه‌ی ئاش	مۆڵەت
ملیونێر Millionaire	مافێ كرێداری	مانگانە	مڕیتودکەت	مزە	مەزاخ، تێچون،  Expense	مفایێت ئابووری، کەلکێت ئابووری، بەرژەوەندیێت ئابووری Advantages Economic	موچێ خەنەنشینیێ  Pension
موچە  Salary	ممکنبوونێ  Study Feasibility	مافێت ئابووری  Rights Economic	مللی کرن، نەتەوەیی کرن  Nationalization	مزدان	مزی هاوبه‌شیدان

. 

	نابووت	نابوود	بێپوول، پووچەڵ، جوڕە، ڕووت، قەڵات، لات، لەپارەکەوتوو،			ناوییت
نرخاندن	نرخی شمەک	نه‌هاتی	ناوه‌ند	نرخ	ناوبژیکه‌ر	نه‌داری	نێونەتەوەیی
نووسینگەی بازرگانی	ناوچەی ئازادی بازرگانی	ناپێویست	نەدەرامەتی	نەهاتی	نەگبەتی	نەرێتی بازرگانی	نرخی کەلوپەل
نەهەلوسان، ب بهاترکەتن، باچوون Deflation	نرخی کرێ	ناڤەندا ئابووری، بنگەهێ ئابووری  Centre Economic	ناڤەندا بازرگانی، بنگەهێ بازرگانی  Centre Commercial	ناواچا پێشەسازئ، شارێ پێشەسازی  City Industrial	نرخێت ب لەز بەرز و بلند دبن  Prices Skyrocketing	نرخێت ب شێوەک مەزن بەرز دبن  Prices Soaring
نزمدکەت	نرخێ ئالوگوریا، یان گوهارتنا دراڤی سعر صرف العملة Rate Exchange	نرخ سعر Price	نەخشەکێشانا نەڤەندی  Planning Central	نەخشەکێشانا ئابووری  Planning Economic	نەخشەکێشان Planning	نرخێ بازاری سعر السوق Price Market	نرخێ تێچوونێ  Price Cost
نرخ دابەزاندن  Prices Slash	نرخێ دراڤی دابەزاندن  Devaluate
نمونێت ئابووری  Models Economic	نیشانگەرێت ئابووری Indicators Economic

. 

					وەرشکست
وزە	وەبەرهینەر  Investor	وامکوێر	وەرگر   Payee	وەجەل	وەڵاتێت د وەرارێ دا  Countries Developing	وەزیری بازرگانی	وە ئەستۆی كەسێک خستن
وەرزێ گەشتیاریێ  Season Tourist	وازهێنان	وەڵاتێت پێشکەفتی Countries D	وەگییرهێنان	وەڵاتێت ب پەترولێ زەنگین  Country rich-Oil	وەڵیڤەت	وەج	وەرارا ئابووری، گەشکرنا ئابووری  Development E
واڵە	وەبەرهینان  Investment	وەبەرهینانێت بیانی، یان دەرڤە Investment Foreign	ووڵاخکڕ	ووڵاخفرۆش	وەبەرهینانێت نافخۆ، خۆماڵی  Investments Local	ووردکردنەوەی کرێ	وەبەرهینانێ دکەت
			وەستا
وشەی نهێنی

. 

			هاوکاری	هاریکاری	هاریکاریا ئابووری	هاریکاریکرنا دارای
		هاڤل	هاڤلکار	هاڤلیت	هاڤلیت گشتی		هالکە
هاوئاهه‌نگكردنی نرخ	هاوبەشگە	هاوردەکار
	هەبوون	هەبوویێت ئەنبارێ	هەجەل	هەژاری	هەڤرکی	هەڤالێ بازرگانی	هەڤالینیا بازرگانی
هەڤالینی			هه‌ره‌وه‌زێتی	هەقدەست	هەرزانی
هەڵاوسان	هەڵاوسان بەهۆی بەربوونی کرێ وە	هەڵاوسانی دراویی	هەلوسان	هەلوسانا د راوەستیا نا ئابووری دا	هەلگرتنا دوراندنێت مەزن	هەلگرتن	هه‌میشه‌یی
هەناردە	هەناردەکار	هەناردن	هه‌ناردنه‌ ده‌ره‌وه‌				هەوادارێ
				هه‌وه‌نته
هشتن
	هنارتی	هناردە	هناردەکار			هۆستا
هابوونێت نەگور	هەبوونێت سەرمایە	هوبوونێت نەگۆر		هوکارێت ئابووری	هۆی به‌رهه‌مهێنان
هێز	هێزپێدان	هێزا ئابووری	هێزا بازاری	هێزا دەستێ کاری
	هێژا			هێلان		هێنانه‌ژووره‌وه‌	هێنانەگازودوو
					هیچ و پووچ

. 

	یادە	یادەست		یارمەتی	یارمەتی دارایی	یارمەتی دان
یاسا	یاسای باج	یاسای باج لەسەر دەستهات	یاسای بازرگانی	یاسایێ بەنکی	یاسایێت پاراستنا وەبەرهینانێ	یاسایا خواست و خستنەروویێ	یاسایا دژی قۆرغکاریێ
یاسای وەبەرهێنان	یاسایێت ئابووری
یەكخستن	یەکخستنەوە	یه‌دەک	یەدەگ	یەدەگێت پەترۆلێ	یەدەگێت دراڤی	یه‌کسانی	یه‌کسه‌ر
	یەکێتی بازرگانی	یه‌كێتی نێوان كۆمپانیاكان	یەن				یوان

.

.  

.

.